Instytucje realizujące Program
Za realizację Programu odpowiada Instytucja Zarządzająca. Część zadań Instytucji Zarządzającej może zostać powierzona Instytucjom Pośredniczącym i Wdrażającym.
Zakres odpowiedzialności, zadań i kompetencji określony jest w odpowiednich umowach/porozumieniach zawieranych pomiędzy tymi instytucjami.
Instytucja Zarządzająca
Za zarządzanie Programem Fundusze Europejskie na Infrastrukturę, Klimat, Środowisko 2021-2027 odpowiada Instytucja Zarządzająca - minister właściwy ds. rozwoju regionalnego. Obsługę ministra w zakresie pełnionej funkcji zapewnia Departament Programów Infrastrukturalnych znajdujący się w strukturach Ministerstwa Funduszy i Polityki Regionalnej. Instytucja Zarządzająca odpowiada za sprawną i poprawną realizację programu – zarówno w ujęciu całościowym, jak i na poziomie poszczególnych projektów. Ponadto wydaje zalecenia i podręczniki dotyczące różnych aspektów związanych z realizacją programu oraz prowadzi działania promocyjno-informacyjne. Odpowiada ona za sprawną i poprawną realizację programu – zarówno w ujęciu całościowym, jak i na poziomie poszczególnych projektów. Ponadto wydaje zalecenia i podręczniki dotyczące różnych aspektów związanych z realizacją programu oraz prowadzi działania promocyjno-informacyjne.
Kompetencje Instytucji Zarządzającej są bardzo szerokie – począwszy od opracowania samego programu, poprzez wybór projektów do dofinansowania, zlecanie płatności na rzecz beneficjentów i weryfikację poprawności ponoszonych przez nich wydatków, aż po całościowe monitorowanie postępów realizacji programu i weryfikację osiąganych celów.
Zadania Instytucji Zarządzającej programem reguluje Ustawa o zasadach realizacji zadań finansowanych ze środków europejskich w perspektywie finansowej 2021-2027 (tzw. ustawa wdrożeniowa).
Zadania Instytucji Zarządzającej programem:
- opracowanie treści dokumentów programowych;
- wydawanie, zaleceń i podręczników;
- ustanowienie systemu zarządzania i kontroli;
- zatwierdzenie instrukcji wykonawczej Instytucji Pośredniczącej oraz wydawanie dla niej zaleceń;
- przygotowanie wzorów wniosków o dofinansowanie, umów o dofinansowanie;
- przygotowanie kryteriów wyboru projektów do dofinansowania;
- przygotowanie systemu oceny i wyboru projektów;
- realizacja procesu księgowania wydatków;
- kontrola realizacji programu operacyjnego, w tym weryfikacja prawidłowości wydatków ponoszonych przez beneficjentów;
- rozpatrywanie odwołań od decyzji o zwrocie środków wydawanych w pierwszej instancji przez instytucję pośredniczącą albo wdrażającą;
- rozpatrywanie, na podstawie art. 66 pkt 2 ustawy wdrożeniowej, protestów w odniesieniu do konkursów prowadzonych przez Instytucje Pośredniczące w sektorze transportu, kultury i zdrowia;
- ewaluacja programu operacyjnego;
- monitorowanie postępów realizacji programu operacyjnego;
- raportowanie do Komisji Europejskiej m.in. o postępach we wdrażaniu programu;
- zapewnienie informacji o programie operacyjnym i jego promocja, prowadzenie działań edukacyjnych.
Instytucja Zarządzająca w Programie Fundusze Europejskie na Infrastrukturę, Klimat, Środowisko 2021-2027:
Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej
Departament Programów Infrastrukturalnych
tel.: 22 273 77 01, fax: 22 273 89 09
e-mail: SekretariatDPI@mfipr.gov.pl
Instytucje Pośredniczące
Instytucja Zarządzająca programem może przekazać wykonywanie części swoich zadań Instytucjom Pośredniczącym, przekazując jednocześnie odpowiedzialność za ich realizację. Instytucja Zarządzająca nadal jednak pozostaje odpowiedzialana za wdrażanie całego programu.
Zakres obowiązków Instytucji Pośredniczącej określa porozumienie z Instytucją Zarządzającą. Są to zadania związane z wdrażaniem części programu, w której specjalizuje się dana instytucja.
W przypadku Programu Fundusze Europejskie na Infrastrukturę, Klimat, Środowisko 2021-2027 funkcję Instytucji Pośredniczącej pełnią:
- Centrum Unijnych Projektów Transportowych dla priorytetów: Priorytet III Transport miejski, Priorytet IV Wsparcie sektora transportu z Funduszu Spójności, Priorytet V Wsparcie sektora transportu z EFRR; VIII Pomoc Techniczna;
- Ministerstwo Klimatu i Środowiska dla priorytetów: Priorytet I Wsparcie sektorów energetyka i środowisko z Funduszu Spójności, Priorytet II Wsparcie sektorów energetyka i środowisko z EFRR; VIII Pomoc Techniczna;
- Ministerstwo Zdrowia dla Priorytetu VI Zdrowie;
- Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego dla Priorytetu VII Kultura.
Kompetencje:
- zarządzanie poszczególnymi priorytetami programu;
- wybór projektów, zawieranie umów o dofinansowanie z beneficjentami i podejmowanie decyzji o dofinansowanie projektów;
- weryfikacja, czy wydatki zadeklarowane przez beneficjentów zostały rzeczywiście poniesione i w prawidłowy sposób;
- rozliczanie umów o dofinansowanie z beneficjentami;
- przekazywanie Instytucji Zarządzającej wszystkich informacji niezbędnych przy realizacji procesu księgowania wydatków do Komisji Europejskiej;
- monitorowanie realizacji umów o dofinansowanie projektów, w tym także wskaźników;
- kontrola realizowanych projektów;
- przygotowanie sprawozdań dla Instytucji Zarządzającej z realizacji powierzonych zadań;
- ewaluacja poszczególnych priorytetów;
- odzyskiwanie kwot podlegających zwrotowi, w tym wydawanie decyzji administracyjnych w tym zakresie;
- rozpatrywanie protestów w odniesieniu do konkursów prowadzonych przez Instytucje Wdrażające w sektorze środowiska i energetyki;
- prowadzenie działań informacyjnych i promocyjnych oraz edukacyjnych.
Instytucja Wdrażająca
Instytucja Pośrednicząca, za zgodą Instytucji Zarządzającej, może przekazać Instytucji Wdrażającej zadania w zakresie bezpośredniej obsługi przyznawania wsparcia, czy kontroli realizacji projektów. Funkcję Instytucji Wdrażającej mogą pełnić na przykład jednostki podległe ministerstwom lub agencje rozwoju przedsiębiorczości czy rozwoju regionalnego.
W przypadku Programu Fundusze Europejskie na Infrastrukturę, Klimat, Środowisko 2021-2027 Instytucja Pośrednicząca - Minister Klimatu i Środowiska powierzył funkcję Instytucji Wdrażającej:
- Narodowemu Funduszowi Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej dla priorytetów: I Wsparcie sektorów energetyka i środowisko z Funduszu Spójności, II Wsparcie sektorów energetyka i środowisko z EFRR;
- Instytutowi Nafty i Gazu - Państwowemu Instytutowi Badawczemu dla Priorytetu II Wsparcie sektorów energetyka i środowisko z EFRR, Działania 02.03 Infrastruktura energetyczna (z wyłączeniem zadań w zakresie typu projektów Budowa i modernizacja inteligentnej sieci elektroenergetycznej (przesył)).